Türkiye, son 20 yılda savunma sanayiinde dışa bağımlılıktan büyük ölçüde kurtularak yerli ve milli üretime dayalı bir atılım gerçekleştirdi. 2000'li yılların başında yüzde 80’lere varan dışa bağımlılık oranı, 2025 itibarıyla yüzde 20'nin altına düştü. Kara, hava, deniz ve siber alanda geliştirilen milli projelerle Türkiye, hem sahadaki etkinliğini artırdı hem de dünyanın sayılı savunma ihracatçıları arasına girdi.

2000’li Yıllarda Başlayan Stratejik Dönüşüm
Savunma sanayiindeki dönüşüm, 2004 yılında kurulan Savunma Sanayii Müsteşarlığı'nın (bugünkü Savunma Sanayii Başkanlığı - SSB) yeniden yapılanmasıyla hız kazandı. Aselsan, Roketsan, Havelsan ve TAI gibi kamu şirketleriyle özel sektörün iş birliği içinde yürüttüğü projelerle Türkiye, özgün platformlar geliştirmeye başladı.

Yerli Platformlar Yükselişte
İHA ve SİHA Devrimi:
Bayraktar TB2 ve Akıncı ile Türk savunma sanayii dünya sahnesine damga vurdu. Ukrayna, Azerbaycan, Katar ve birçok ülkeye yapılan ihracat, Türkiye'yi insansız hava araçlarında küresel oyuncu haline getirdi. Baykar, 2024 itibarıyla dünyanın en çok SİHA ihraç eden 4. şirketi oldu.

Zırhlı Araçlar ve Tanklar:
Otokar ve FNSS gibi firmaların geliştirdiği zırhlı araçlar (Cobra, Pars, Kaplan) sınır güvenliğinden Afrika görevlerine kadar geniş bir yelpazede kullanılıyor. Altay ana muharebe tankı ise 2023'te seri üretime geçti.

Hava Kuvvetlerinde Milli Uçaklar:
TUSAŞ tarafından geliştirilen Hürkuş eğitim uçağı, ardından gelen Hürjet jet eğitim uçağı ve KAAN (Milli Muharip Uçak) projeleriyle Türkiye, hava kuvvetlerinde yerlileşmeyi hedefliyor. KAAN, 2025 yılında ilk uçuşunu başarıyla tamamladı.

Milli Gemi Projeleri (MİLGEM):
Türk Donanması için geliştirilen Ada sınıfı korvetler, İstanbul sınıfı fırkateynler ve TF-2000 hava savunma destroyeri projeleriyle Türkiye, denizlerde de tam bağımsız savunmayı hedefliyor. MİLGEM projesi kapsamında üretilen gemiler, Pakistan donanmasına da ihraç edildi.

Roket ve Füze Sistemleri:
Roketsan tarafından geliştirilen SOM seyir füzesi, Hisar hava savunma sistemleri ve Bora balistik füzeleri, Türkiye’nin füze teknolojisinde önemli mesafeler katettiğini gösterdi. Hisar-A+ ve Hisar-O+ sistemleri aktif olarak envantere girdi.

Savunma İhracatında Rekor Büyüme
2002 yılında sadece 250 milyon dolar olan savunma ihracatı, 2024 sonunda 5,5 milyar doları aşarak tarihi rekor kırdı. Türk firmaları, 170’ten fazla ülkeye platform, mühimmat, yazılım ve elektronik sistemler ihraç ediyor. ASELSAN ve Baykar, dünya savunma sanayiinde ilk 100 firma listesine girdi.

Yapay Zeka ve Siber Güvenlik Yatırımları
2020’li yıllarda savunma alanında yapay zeka, otonom sistemler ve siber güvenlik yatırımları öne çıktı. STM’nin geliştirdiği kamikaze dronlar (KARGU), ve HAVELSAN’ın yapay zeka destekli komuta kontrol sistemleri, geleceğin savaş doktrinlerine uygun çözümler sunuyor.

Milli Uydu ve Uzay Teknolojileri
Türksat 6A uydusuyla birlikte Türkiye, 2025’te ilk yerli haberleşme uydusunu yörüngeye göndermeyi başardı. Savunma amaçlı gözlem uyduları (Göktürk serisi) ise sınır ötesi operasyonlarda aktif olarak görev yapıyor.

Uzman Görüşü: “Artık sadece tüketen değil, üreten bir güç”
Savunma analisti Dr. Emre Çalışkan, gelişmeleri şöyle özetliyor:

"Türkiye artık kendi silahını, kendi mühimmatını ve teknolojisini üretebilen; hatta ihraç edebilen bir ülke. Bu dönüşüm, sadece askeri alanda değil, ekonomik ve diplomatik etkileriyle de Türkiye'nin küresel konumunu güçlendiriyor."

Kaynak: Savunma Sanayii Başkanlığı, TUSAŞ, ASELSAN, Baykar, ROKETSAN 2005-2025 raporları